હોમ
ચાણક્ય નીતિ - આવી પરિસ્થિતિમાં પોતાના લોકો પણ છોડી દે છે સાથ

ચાણક્યએ તેમના નીતિ શાસ્ત્ર એટલે કે ચાણક્ય નીતિમાં એક શ્લોક દ્વારા એવા મનુષ્યની પરિસ્થિતિ વિશે વર્ણન કર્યું છે,જેમાં તેમના પોતાના લોકો પણ એનો સાથ છોડી દે છે.

તો આવો જાણીએ આ વિષે -

તેમની નીતિઓની મદદથી, આચાર્ય ચાણક્યની નીતિઓ, જેમણે નંદ રાજવંશનો અંત લાવ્યો અને ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યને સમ્રાટ બનાવ્યો, તેઓ હંમેશાં માનવી માટે મદદગાર સાબિત થયા છે.
ચાણક્યની આ નીતિઓ અપનાવવાથી મનુષ્ય તેના જીવનની મુશ્કેલીઓ દૂર કરી શકે છે, ચાણક્યએ, તેમના નીતિ શાસ્ત્ર એટલે કે ચાણક્ય નીતિમાં, આવા મનુષ્યની સ્થિતિ એક શ્લોક દ્વારા વર્ણવેલ છે. જેમાં માણસના પોતાના લોકો પણ તેનો સાથ છોડી દે છે.

त्यजन्ति मित्राणि धनैर्विहीनं पुत्राश्च दाराश्च सुहृज्जनाश्च। तमर्शवन्तं पुनराश्रयन्ति अर्थो हि लोके मनुषस्य बन्धु:।।

અર્થાત જ્યારે માણસ પાસે પૈસા ન હોય, ત્યારે તેના મિત્રો, સગાં - સંબંધી, નોકરો અને ભાઈઓ બધા તેને છોડીને ચાલ્યા જાય છે. જો પૈસા અને સંપત્તિ તેની પાસે ફરીથી આવે, તો તે લોકો ફરીથી તેનો આશ્રય લે છે. પૈસાએ દુનિયામાં માણસનું એકમાત્ર બંધન છે.
આચાર્ય ચાણક્યએ સંપત્તિના વ્યવહારુ પાસાનું વર્ણન કર્યું છે અને કહ્યું છે કે તેનાથી આજુબાજુના બધા સંબંધો તોલવામાં આવે છે ,જેમાં કોઈ નવાઈ નથી.

अन्यायोपार्जितं वित्तं दशवर्षाणि तिष्ठति।
प्राप्ते चैकादशे वर्षे समूलं तद् विनश्यति।।

આ શ્લોક દ્વારા, ચાણક્ય કહે છે કે અન્યાયથી પ્રાપ્ત કરેલ નાણાં 10 વર્ષ સુધી જ માણસની પાસે રહે છે. અને 11માં વર્ષની શરૂઆતમાં,વ્યાજ અને મૂડી સહિત તેનો નાશ થાય છે, આથી આવી સ્થિતિમાં, પૈસા માટે ક્યારેય અન્યાયનો રસ્તો અપનાવવો જોઈએ નહીં.